Elzenproppen

Mijn woontijd in het Caribisch gebied zal ik niet snel vergeten en vormt een belangrijke en bijzondere fase in mijn leven. Ik heb ruim vijf jaar mogen genieten van het tropisch klimaat, de laid back levensstijl en het zeeleven. 

We woonden boven de Atlantische Oceaan aan een kleine haven. Bij het openen van de schuifdeuren

's ochtends vulde het geruststellend geluid van de Oceaan de ruimtes in huis. Vanaf de balkons observeerde ik graag Zeeschildpadden, Iguana's en een enkele keer zelfs vanaf het topdek walvissen. 

Bijna dagelijks maakten we wandelingen langs de rotskusten van het eiland en zocht ik naar aangespoelde schelpen. Op Teva-sandalen slenterde ik langs kust- en door waterlijnen op zoek naar plekken waar schelpdieren en zee-egels leven. Het tropische buitenleven was echt aan me besteed. Het bosmeisje werd shellgirl. 

Toch waren er ook momenten waarop ik heftig terugverlangde naar de bossen in Nederland. De aarde met daarin gewortelde bomen en struiken zijn als een life-line voor me. De bos- en tuinvogels erin en eromheen als edelstenen met helende krachten. Zoals gezegd de bossen ontbeerde ik op het eiland, al werd er voldoende tegenover gezet voor het nodige verwonderen.

Inmiddels wonen we alweer ruim acht jaar in Nederland en kan ik mijn hart ophalen in de natuur van ons geboorteland. Wandelen door bossen, langs akkers, velden en over paden is nu een fijn tijdverdrijf. 

Dit weekend voelde ik nog weer eens duidelijk bij het observeren van badderende vogels bij een drinkplek in het bos, hoeveel waardering bij mij uitgaat naar de bomen. 

Een boom die wat mij betreft in deze tijd van het jaar echt in de spotlights mag worden gezet is de Els. 

De Els draagt nagenoeg de gehele winter vruchten waaraan de kleinere bosvogels die ik zo bemin, zich tegoed kunnen doen. Wintervoer! De boom draagt mannelijke en vrouwelijke katjes met bloempjes. De vrouwelijke katjes blijven een jaar lang aan de boom hangen en vormen de 'verhoute' elzenproppen (miniatuur-zaadkegeltjes). De boom is zijn blad allang verloren in de herfst, maar de elzenproppen versieren samen met de nog aanwezige roodbruine mannelijke katjes die rijpen nog voordat er opnieuw blad aan de boom komt, de tot trekpleister van het bos. De sijzen, barmsijzen, vinken, goudvinken, kepen en putters strijken graag neer op of rondom de Els voor de smakelijke en voedzame zaden. Elzen houden van natte standplaatsen.

Cyclus van de Els, eenhuizige boom

1. Draagt in begin van de lente zowel mannelijke als vrouwelijke 'katjes' met bloempjes
2. De mannelijke katjes zijn groter en hangen als trossen aan de boom
3. Als de vrouwelijke katjes bevrucht zijn, vormen zich hieruit de kegelvormige vruchten die later in het jaar verhouten.
4. Dit zijn de zogenoemde elzenproppen, leuke miniatuur dennenappels 
5. De zaden erin verspreiden zich via de lucht of via het water en worden graag gegeten door vogels
6. De mannelijke katjes rijpen nog voordat er nieuw blad aan de boom komt 
7. In de winter is de boom een transparant juweel waaraan elzenproppen en inmiddels roodbruine mannelijke katjes hangen. De boom is dan misschien wel op z'n mooist.