De Grauwe Klauwier, een middelgrote zangvogel met een opvallend uiterlijk draagt in zijn naam een hint 'Grauw', maar deze naamdoop moet een vergissing zijn geweest. Het verenpak van de Grauwe Klauwier is alles behalve kleurloos. Bovendien staat zijn leefwijze ook ver af van dat van de spreekwoordelijke grijze muis. Niets grauws aan dus.
Op het eerste gezicht een charmant vogeltje, maar vergis je niet.
Deze gevleugelde 'Vlad Dracula' spietst zijn veroverde prooien levend aan doornen en stekels van de Meidoorn, Braam of Rozenstruik, om ze vervolgens op later moment te verorberen. Zo zorgt hij dat zijn voorraadkast goed gevuld blijft tijdens het zomerverblijf in ons land.
Grotere insecten waaronder torren, hommels, hagedisjes, kleine zoogdieren en zelfs de kleinere jonge vogels staan op het menu van de Klauwier, die een voorkeur heeft voor heide- en veengebieden en zich ook thuisvoelt in kleinschalige agrarische landschappen. Op de Veluwe en in het oosten van het land kun je de vogel die nog altijd op de Rode Lijst van bedreigde diersoorten staat nog tegenkomen. Gelukkig is sprake van een herstel in aantallen over de laatste paar jaar.
De Grauwe Klauwier vliegt vanuit Afrika naar Nederland waar hij halverwege de maand mei arriveert om te nestelen en jongen groot te brengen. Aan het eind van de zomer wordt de vlucht terug gemaakt richting Afrika om te overwinteren.
Gaandeweg mijn leven is het me steeds duidelijker geworden dat het er (ook) in de natuur niet bepaald zachtzinnig aan toe gaat, maar mijn wenkbrauwen fronsten toch weer even bij het kennisnemen van de spietsmethode van deze aanlokkelijke Klauwier.
In de natuur, zo las ik, spietsen (roof)dieren in regel enkel 'bij toeval', behalve de klauwieren, die hun prooien bewust als voedselvoorraad levend op een tak of doorn spietsen. Ze worden daarom ook wel 'doornvogels' (thornbirds) genoemd. Het spietsen dient het doel van overleven.
Gedrag van dieren in de natuur verwijst soms kinderlijk eenvoudig naar gedrag van de mens. Noem het naïef, maar ik was níet op de hoogte van spiets-methoden die de mens op deze aarde met opzet en in volle bewustzijn heeft toegepast als afschrikwekkende executiemethode voor soortgenoten. De nachtmerrie van het menselijk bestaan. En ook vandaag de dag blijken we nog steeds niet ontwaakt uit de nachtmerrie. Misschien wordt de diepere oorzaak, zin en betekenis van alle kwaad en wreedheid pas prijsgegeven als de tijd is aangebroken waarop het begrepen kan worden. Een tijd waarin de wolf zomaar vredig naast het lam ligt, een tijd zonder kwaad.
Pittige kwesties op een zachte nazondagmiddag. En dat alles naar aanleiding van de waarneming die ik deed in de natuur: Die fiere Grauwe Klauwier op zijn uitkijkpost.
Een prikkelend mooie zangvogel met een poezelig fluweel-roze borst die diametraal staat tegenover die zeker niet onooglijke boevenkop van de vogel. Fraaie uitersten. En uitersten zijn het mensdier ook niet vreemd, zo blijkt maar weer.
26 mei 2024, Hedy
