27 juli 2024, Hedy
Bewegend beeld
27 juli 2024, Hedy
Over basten en bokken, artikel van boswachter Janneke Ordelmans:
https://www.boswachtersblog.nl/utrecht/2016/05/12/over-bast-en-bokken/
"In de bossen op de heuvelrug is het ree een van de grootste dieren die je tegen kan komen. Ik vind deze dieren prachtig! Nu in het voorjaar laten ze zich goed zien op de weilanden waar het lekkere malse gras weer groeit. Aan het eind van de middag laten ze zich het beste zien. Als je rustig aan de rand van een weiland gaat zitten kan je deze prachtige dieren heel mooi bekijken.
Bij reeën kan je vrij makkelijk zien of je met een mannetje, een bok, of een vrouwtje, een geit, te maken hebt. De mannetjes hebben immers een gewei op hun kop. Maar dit gewei hebben ze niet het hele jaar door, het valt namelijk rond de maand oktober van hun kop af en dan lijken het ineens bijna dames. Gelukkig is er dan nog een truckje om bokken en geiten van elkaar te onderscheiden, geiten hebben namelijk een klein wit staartje en dat hebben de bokken niet.
Maar hoe werkt nou de groei van een gewei van een ree? Als in oktober de eerste reeën hun gewei laten vallen, eerst de oude bokken daarna de jonge, begint er vrijwel direct een nieuw gewei te groeien uit de rozenstokken, zoals de aanhechtingen op hun kop heten. Dit gewei is dan nog zacht en er zit een harig velletje omheen wat we ‘de bast’ noemen.
Tijdens de groei van het gewei is een bok behoorlijk voorzichtig met zijn nieuwe stangetjes op zijn kop. Een beschadiging van het bastgewei kan zorgen voor een vergroeiing. Rond april is het gewei van de oudere bokken meestal volgroeid. Het gewei is helemaal verbeend en hard geworden en de bast er omheen sterft af. Het afsterven van de huid irriteert de bok omdat het jeukt en de lappen afgestorven vel, welke langs het gewei hangen, zitten in de weg. Door tegen jonge boompjes te schuren, wat wij vegen noemen, ontdoet de ree zich van de dode huid en krijgt de bok het gewei waar hij de komende maanden mee zal rondlopen.
Jonge reeën vegen later en lopen in mei vaak nog rond met hun bastgewei. Het schoonvegen van het gewei duurt vaak maar 1-2 dagen. Het gewei ziet er onder de bast vaak rood, bijna een beetje bloederig uit maar als hij helemaal schoon is krijgt het geweitje een lichtbruine kleur.
In het voorjaar krijgen de bokken niet alleen een nieuw gewei, maar krijgen alle reeën ook weer een nieuwe zomervacht. Jonge reeën verharen het eerst waarna de oudere dieren volgen. Hun grijsbruine haar wordt vervangen door een mooie roodbruine vacht.
Trek er eens een avondje voor uit om deze prachtige dieren te bekijken. Deze foto’s heb ik kunnen maken door stilletjes bij een weiland te gaan zitten wachten. Naast een prachtig vogelconcert word je misschien ook beloond met het zien van een aantal reeën."
Geen opmerkingen:
Een reactie posten