maandag 31 juli 2023

J.S. Bach: Musikalisches Opfer BWV 1079


1. Thema Regium 0:00 2. Ricercar a 3 0:40 3. Canon perpetuus super Thema Regium 7:03 4. Canon 1 a 2 (cancrizans) 9:32 5. Canon 2 a 2 Violini in unisono 11:26 6. Canon 3 a 2 per Motum contrarium 13:01 7. Canon 4 (A) per Augmentationem, contrario Motu 15:08 8. Ricercar a 6 (Cembalo) 17:44 9. Sonata sopr'Il Soggetto Reale: Largo 26:32 10. Sonata sopr'Il Soggetto Reale: Allegro 33:02 11. Sonata sopr'Il Soggetto Reale: Andante 38:33 12. Sonata sopr'Il Soggetto Reale: Allegro 41:53 13. Canon a 2 Quaerendo invenietis (9A) 44:48 14. Canon a 2 Quaerendo invenietis (9B) 46:30 15. Canon 5 a 2 per Tonos "Ascendenteque Modulatione ascendat Gloria Regis" 47:39 16. Fuga canonica in Epidiapente (6) 51:08 17. Canon 4 (B) per Augmentationem, contrario Motu 53:30 18. Canon perpetuus [per justi intervali] (8) 56:36 19. Canon a 4 (10) 1:00:05 20. Ricercar a 6 (Ensemble) 1:04:46


Le Concert des Nations Marc Hantaï [flûte traversière] Pierre Hantaï [harpsichord] Manfredo Kraemer [violin] Pablo Valetti [violin] Bruno Cocset [cello] Sergi Casademunt [viola da gamba] Lorenz Duftschmid [violone] Jordi Savall [viole de gambe, direction]


Toelichting / Achtergrond (Bron: Bachvereniging) Musikalisches Opfer, BWV 1079

Het Musikalisches Opfer is een bijzondere collectie kamermuziek binnen het werk van Johann Sebastian Bach, geschreven voor Frederik de Grote van Pruisen. Musikalisches Opfer betekent zoiets als: een muzikaal cadeau – en precies dat is de collectie ook in oorsprong. 
Het begint allemaal in mei 1747 als Bach in Potsdam op bezoek is bij zijn zoon Carl Philipp Emanuel, die werkte aan het hof van Frederik de Grote. Bach werd bij Frederik geïntroduceerd en tijdens hun ontmoeting gaf Frederik, die gehoord had dat Bach een groot improvisator was, hem een thema en vroeg hem ter plekke een fuga te improviseren, ongetwijfeld de eerste worp van het Ricercar a 3. Bach deed dat volgens bronnen briljant, en toonde zich zo enthousiast over het ‘koninklijke thema’ dat hij beloofde om de fuga ‘op koper’ te laten graveren en drukken.

Zo gezegd, zo gedaan. Twee maanden later publiceerde Bach een serie composities, een triosonate, een driestemmige en een zes-stemmige ricercare en tien canons, allemaal geïnspireerd door het thema van de koning. Frederik kreeg een prachtige luxe print opgestuurd, en Bach deelde zijn meesterwerk uit aan zijn vrienden, ondanks de toch hoge drukkosten. Bach zelf noemde de verzameling overigens geen Musikalisches Opfer, maar Regis Iussu Cantio Et Reliqua Canonica Arte Resoluta (het door de koning opgegeven thema, met toevoegingen, opgelost in canonische stijl). De beginletters van deze uitgebreide titel vormen de term ricercar; een in die tijd gangbare benaming voor een instrumentaal stuk waarin diverse thema’s worden geïntroduceerd en geïmiteerd.

Bach op piano
Bij Frederik de Grote speelde Bach op een Silbermann-fortepiano, een in die tijd gloednieuw instrument. Bach was enthousiast en was later in Leipzig vertegenwoordiger voor Silbermann. Vandaar dat we in de opname werken met een Silbermann-fortepiano. Naast dit moderne instrument koos Shunske Sato in het continuo voor een gamba, een instrument dat ook een grote rol speelde aan het hof van Frederik. Zo staan voor die tijd ‘modern’ instrumentarium naast ‘ouderwets’ instrumentarium, precies zoals in het Musikalisches Opfer Bach de moderne galante stijl combineert met het ouderwets geachte contrapunt.

https://www.bachvereniging.nl/nl/bwv/bwv-1079-1

Geen opmerkingen:

Een reactie posten